Vërtetim i të drejtës së pronësisë në pronë shoqërore

Vërtetim i të drejtës së pronësisë në pronë shoqërore

 

Përshkrimi i rastit:

Paditësi M.G, ka paraqitur padi për vërtetimin e pronësisë, kundër të paditurës Komuna e            , me të cilën ka kërkuar që të vërtetohet se sipërfaqja prej 10m2, në kufijtë në pjesën perëndimore dhe verilindore me gjatësi prej 8.28 m, në pjesën juglindore në gjatësi prej 1.84 m, ndërsa në pjesën veriperëndimore 0 m, e parcelës kadastrale nr        , fleta poseduese nr         ZK                                                  , është pjesë  përbërëse  e  parcelës  kadastrale  nr       ,  fleta  poseduese  nr          ZK

               , dhe të detyrohet e paditura që ta pranojë këtë dhe t’i lejojë paditësit ta bëjë regjistrimin e kësaj sipërfaqe në librat kadastral si parcelë kadastrale nr  , fleta poseduese nr        ZK            .

 

Aktgjykimi i Gjykatës Komunale C. nr. 257/2004, i datës 14.03.2005

Gjykata e shkallës së parë duke vendosur lidhur me kërkesëpadinë e paditësit, pas shqyrtimit dhe administrimit të provave ka ardhur në përfundim se e njëjta është e bazuar dhe ka vendosur:

“APROVOHET kërkesëpadia e paditësit, dhe VËRTETOHET se sipërfaqja prej 10.00 m2, në pjesën verilindore me gjatësi prej 8.28 m, në pjesën juglindore në gjatësi prej 1.84 m, ndërsa në pjesën veriperëndimore 0m, e parcelës kadastrale nr         ZK                                , është pjesë përbërëse e parcelës kadastrale nr        , e nga fleta poseduese nr         ZK     , dhe DETYROHET e paditura që ta pranojë këtë dhe t’i lejojë paditësit të bëjë regjistrimin e kësaj sipërfaqeje në librat kadastral”

Gjykata në procedurën e provave të shqyrtimit kryesor ka administruar provat relevante dhe atë: shikimin e kopjes së fletë posedimit nr        KK                                                          ; leximin e kontratës mbi ndarjen e pasurisë gjatë jetës Leg. nr.                                                               , të datës 30.04.1993; shikimin e kopje së fletë posedimit nr KK Prizren; shikimin e kopjes së planit për ngastrën nr    , shikimin e fotografive nga arkivi i institutit për mbrojtjen e monumenteve të kulturës në Prizren; skicat e datës 12.02.1913; dhe dëgjimin e dëshmitarëve.

Në arsyetim të aktgjykimit ka theksuar se në bazë të të dhënave jokontestuese në mes të palëve ndërgjyqësore, dhe nga provat e administruara është vërtetuar se sipërfaqja kontestuese prej 10m2, është pjesë përbërëse e parcelës kadastrale nr        , fleta poseduese nr         ZK       - respektivisht gjerësia e rrugës kontestuese ka qenë e të njëjtës gjerësi siç është edhe sot, dhe si paditësi ashtu

 

 

edhe paraardhësi i tij në asnjë mënyrë nuk kanë ndërmarrë asnjë veprim që do të kalonin në një sipërfaqe që përndryshe nuk u takon atyre. Të gjitha këto fakte gjykata i ka vërtetuar si nga deklaratat e dëshmitarëve, po ashtu edhe nga fotografitë e vitit 1913, të siguruara nga arkivi i Institutit për Mbrojtjen e Monumenteve të Kulturës së                                        . Ka shtuar se duke pasur parasysh faktin se fjala është për gabime të bëra me rastin e aero-incizimit, andaj edhe si pasojë e kësaj janë bërë edhe gabime me rastin e tërheqjes së vijave kufizuese, ashtu që sipërfaqja prej 10m2, gabimisht është regjistruar si pjesë përbërëse e parcelës kadastrale (pronë shoqërore), nr. 4813, fleta poseduese nr , me ç’rast edhe gjykata e aprovoi kërkesëpadinë e paditësit si të bazuar.

 

Aktgjykimi i Gjykatës së Qarkut, Ac. nr. 458/2005, i datës 06.02.2006

Gjykata e Qarkut si gjykatë e shkallës së dytë, pas vlerësimit të pretendimeve ankimore lidhur me aktgjykimin e atakuar kishte gjetur se ankesa e të paditurës është e pabazuar.

Ka arsyetuar se nuk qëndron pretendimi ankimor se aktgjykimi i atakuar është i përfshirë në shkelje thelbësore të dispozitave të procedurës kontestimore, gjendja faktike është konstatuar në mënyrë të drejtë dhe të plotë, ku nga kjo gjendje e konstatuar faktike është aplikuar drejtë edhe e drejta materiale. Ka shtuar se nga shkresat e lëndës rezulton se sipërfaqja prej 10 m2, në kadastër është regjistruar pa bazë juridike si pjesë e ngastrës kadastrale nr , e cila regjistrohet si pronësi shoqërore, ndërsa gjendja faktike sipas planeve dhe fotografive nga vendi i ngjarjes dhe arkivit të Institutit për Mbrojtjen e Monumenteve Historike, dhe dëshmive të dëshmitarëve, vërtetohet se kjo pjesë kontestuese është pjesë përbërëse e ngastrës së paditësit nr. , andaj duke u nisur nga fakti se shënimet në kadastër janë prezumime për të drejtën e pronësisë derisa mos të provohet e drejta më e fortë nga ajo që është në librat kadastral, andaj edhe në rastin konkret paditësi ka të drejtën më të fortë nga ajo që është në kadastër, dhe se në këtë drejtim pretendimet ankimore se paditësi nuk e ka bazën për të provuar të drejtën e pronësisë janë të pabazuara.

 

Aktvendimi i Gjykatës Supreme Rev. nr. 56/2006, i datës 29.01.2008

Gjykata Supreme, duke vendosur sipas revizionit të të paditurës, ka gjetur se i njëjti është i bazuar, duke i ndryshuar kështu aktgjykimet e gjykatave të instancave më të ulëta, ndërsa kërkesëpadinë e paditësit e ka refuzuar në tërësi si të pabazuar.

 

 

Në arsyetim të aktgjykimit ka theksuar se një qëndrim i tillë i gjykatave të instancave më të ulëta nuk mund të pranohet si i drejtë dhe i ligjshëm, ngase sipas vlerësimin të Gjykatës Supreme, nga kjo gjendje e konstatuar faktike, gabimisht është zbatuar e drejta materiale kur gjykatat e instancave më të ulëta kanë gjetur se kërkesëpadia e paditësit është e bazuar. Ka shtuar se në shkresat e lëndës gjendet prova - kopja e planit nr , e datës 26.01.2005, ku është konstatuar se paditësi e shfrytëzon sipërfaqen prej 10m2, pjesë e ngastrës kadastrale nr    , me kulturë rrugë, pronë shoqërore e evidentuar sipas listës poseduese nr        ZK

               , dhe se investitori e shfrytëzon sipërfaqen prej 10m2, pjesë e ngastrës kadastrale së lartpërmendur me dimensione të paraqitura në skicë, e cila sipërfaqe shfrytëzohet nga ana e paditësit si pjesë e lokalit afarist. Po ashtu ka shtuar se nga ekspertiza gjeodezike del se sipas matjeve në terren dhe barazimin me planet evidente objekti - lokali afarist është ndërtuar dhe shfrytëzohet në sipërfaqen prej 10m2, pjesë e ngastrës kadastrale nr     , me kulturë rrugë, fleta poseduese nr        ZK   , dhe se paditësi nuk e ka provuar as bazën e as mënyrën e fitimit të pjesës kontestuese se a kanë qenë paraardhësit e tij pronar, dhe se paditësi a e ka trashëguar të njëjtën.

Ka theksuar se në kontestet kur kërkohet mbrojtja e pronës dhe lidhur me vërtetimin e pronësisë, paditësi duhet të provojë që është pronar i sendit me të cilin nënkuptohet edhe vërtetimi i fakteve mbi të cilën bazohet e drejta e tij, dhe atë jo vetëm ndaj paditësit, por edhe ndaj paraardhësve të tij. Po ashtu, paditësi është i detyruar të provojë ekzistimin e fakteve juridike në bazë të së cilave fitohet, apo në bazë të së cilës mund të fitohet e drejta e kërkuar e pronës, andaj në rastin konkret paditësi nuk e ka provuar as bazën e as mënyrën e fitimit të pronës në paluajtshmërinë kontestuese, por vetëm ka cekur se në bazë të aero- incizimit të kryer gabimisht, është regjistruar parcela kontestuese si pjesë përbërëse e parcelës kadastrale nr       , fleta poseduese nr        ZK  , dhe se paluajtshmëria e evidentuar sipas listës poseduese nr        ZK                     , i takon atij sipas kontratës mbi ndarjen e pasurisë gjatë jetës së babait të tij, por akoma evidentohet në emër të babait të tij, përveç gjysmës së lokalit të përkohshëm me hyrje në pjesën e epërme e cila gjendet në këtë parcelë.

Nga arsyet e cekura më lartë Gjykata Supreme ka gjetur se gjykatat e instancave më të ulëta gabimisht kanë zbatuar të drejtën materiale kur kanë gjetur se ngastra kontestuese është pjesë përbërëse e ngastrës kadastrale nr      , fleta poseduese nr        ZK           , kjo pasi që nga ekspertizat e ekspertëve të gjeodezisë del se paditësi ka ndërtuar objektin - lokalin afarist në sipërfaqe prej 10 m2, të ngastrës kadastrale nr        me kulturë rrugë, e evidentuar si pronë e Komunës së

 

 

               , sipas fletës poseduese nr        ZK          _, andaj edhe vendosi që aktgjykimet e goditura me revizion t’i ndryshojë, ashtu që kërkesëpadinë e paditësit ta refuzojë si të pabazuar.

 

Komente përmbledhëse të vendimeve të rastit:

Në këtë rast Gjykata Supreme e ka pranuar revizionin e të paditurës dhe i ka ndryshuar aktgjykimet e gjykatës së shkallës së dytë dhe të gjykatës së shkallës së parë duke e refuzuar kërkesëpadinë e paditësve si të pabazuar. Për ndryshimin e aktgjykimit është me rëndësi që gjykata e instancës më të lartë të ketë vlerësim se vendimet e atakuara nuk janë të përfshira në shkelje thelbësore të dispozitave të procedurës kontestimore për shkak të cilave çështja do të duhej të kthehej në rigjykim, dhe rrjedhimisht gjendja faktike të jetë e konstatuar në mënyrë ë drejtë dhe të plotë, pavarësisht se e drejta materiale është zbatuar në mënyrë të gabuar. Në rastin konkret Gjykata Supreme ka konkluduar se me aprovimin e kërkesëpadisë në mënyrë të gabuar është zbatuar e drejta materiale, prandaj ka vendosur që ta refuzojë kërkesëpadinë.

Nga ky rast del konkludimi i rëndësishëm se në kontestet ku kërkohet mbrojtja e pronës dhe lidhur me vërtetimin e të drejtës së pronësisë, paditësi duhet të provojë se është pronar i sendit nga rrjedh edhe detyrimi për vërtetimin e faktit mbi të cilën e bazon të drejtën e tij, ashtu që në rastin konkret jo vetëm për veten e tij, por edhe për paraardhësin e tij. Paditësi ka qenë i detyruar t’i provojë faktet juridike në bazë të të cilave fitohet apo mund të fitohet e drejta e kërkuar e pronës. Në këtë rast paditësi nuk e ka provuar as bazën dhe as mënyrën e fitimit të pronës së paluajtshme.

Në këtë rast paditësi vetëm ka cekur se në bazë të aero-incizimit të kryer gabimisht është regjistruar parcela kontestuese si pjesë përbërëse e një parcele tjetër, e regjistruar në emrin e të paditurës, e që në fakt patundshmëria kontestuese i takon të njëjtit sipas kontratës mbi ndarjen gjatë jetës së babait të paditësit. Në rastin konkret paditësi nuk e ka provuar se patundshmëria kontestuese ka qenë e babait të tij, prandaj në mungesë të vërtetimit të fakteve vendimtare kërkesëpadia e të njëjtit është refuzuar si e pabazuar.